Mitochondriale disfunctie
In bijna alle lichaamscellen zijn mitochondriën te vinden. Het zijn de energiefabrieken van de cel. Eén van hun functies is het maken van energie. Ons lichaam heeft deze energie nodig om goed te functioneren. De hersenen hebben energie nodig om te kunnen denken, spieren gebruiken energie om te bewegen. Energie wordt aangeleverd via voedingsstoffen.
De meeste lichaamscellen bevatten 500 tot 2.000 mitochondriën. Een mitochondriën is ovaal van vorm. Grote aantallen mitochondriën zijn te vinden in organen die veel energie nodig hebben, zoals de hersenen, het hart, de lever en de skeletspieren.
Een te laag aantal mitochondriën is kenmerkend voor de ouder wordende mens.
GESCHIEDENIS
Het mitochondrion werd in 1886 voor het eerst gezien door Richard Altmann (Duits histoloog; 1852- Leipzig 1901), die dacht dat deze organellen intracellulaire parasieten waren.
(Hij observeerde verschillende granula in het cytoplasma van diverse cellen. Hij dacht dat deze granula "elementaire organismen" konden zijn die in het cytoplasma leefden en noemde deze "bioblasts").
In 1897 vormde Carl Benda ( geboren op 30-12-1857 in Berlijn en overleden op 24-05-1932 in Turijn ) het woord mitochondrion uit " mito " ( schroefdraad) en " khóndrion " ( korreltje ), omdat deze organellen onder een lichtmicroscoop op schroefdraadvormige korreltjes lijken.
Hoe ouder men wordt, hoe lager het aantal goed functionerende mitochondriën in de cellen, dus hoe kleiner de hoeveelheid beschikbare energie.
Dit speelt tot het twintigste levensjaar nauwelijks een rol, hetgeen kan verklaren waarom (jonge) kinderen over een onuitputtelijke bron van energie lijken te beschikken.
Vanaf het twintigste levensjaar neemt de efficiëntie waarmee mitochondriën energie produceren echter af en daalt ook het aantal mitochondriën die optimaal functioneren. Veroudering wordt steeds meer gezien als mitochondriale aandoening. Ook bewegingsarmoede is een oorzaak van een te lage aanmaak van mitochondriën.
Overigens bestaan er ook genetische aandoeningen die kunnen leiden tot mitochondriale insufficiëntie en disfunctie. Dit is slechts een zeer klein percentage; ongeveer 1 op de 5000 mensen heeft een aangeboren mitochondriale afwijking. Het grootste percentage van mitochondriale stoornissen is terug te voeren op de leefstijl, waaronder een ontoereikende toevoer van essentiële metabolieten, verkeerd en/of te veel eten en bewegingsgebrek. Ook de prioriteit van energieverdeling in het lichaam is van belang, waarbij onder andere het immuunsysteem een rol speelt.
Een verstoorde functie hiervan bijvoorbeeld als gevolg van een ijzergebrek, of als er onvoldoende ubiquinol/ubiquinon aanwezig is, heeft als gevolg dat er minder protonen over het binnenmembraan van het mitochondrium naar buiten worden getransporteerd. Dit komt omdat de elektronentransportketen voor zijn functie afhankelijk is van, onder andere, voldoende toevoer van ijzer en Q10.
Tot slot heeft de leefomgeving invloed op de functie van mitochondriën. Belangrijke toxinen die mogelijk schade aan de mitochondriën kunnen veroorzaken, zijn onder andere:
-
Sigarettenrook
-
Luchtvervuiling, waaronder fijnstof
-
Polyaromatische koolwaterstoffen (PAK’s)
-
Herbiciden en pesticiden
Enkele symptomen van mitochondriale disfunctie
Mitochondriale disfunctie kent een groot aantal lokale en systemische symptomen.
-
Groeivertraging
-
Spierzwakte, spierpijn, lage spiertonus, bewegingsarmoede
-
Chronische vermoeidheid, uitputting, burnout
-
Problemen met zicht en het gehoor
-
Leerproblemen
-
Lichamelijke en geestelijke ontwikkelingsachterstanden
-
Symptomen van autisme en autistiform gedrag
-
Ziekten van hart, lever en nieren
-
Klachten van het maag-darmkanaal, moeite met slikken, diarree of constipatie, onverklaarbaar overgeven, kramp, reflux
-
Diabetes
-
Verhoogd infectierisico
-
Neurologische problemen, migraine, dementie
-
Bewegingsstoornissen
-
Schildklierproblemen
-
Ademhalingsproblemen
-
Verzuring door lactaat
Chronische aandoeningen en energie
Er zijn aanwijzingen dat mitochondriale disfunctie een rol speelt bij zeer veel chronische ziekten.
Hieronder vindt u een kort overzicht.
-
Neuro-degeneratieve aandoeningen: Alzheimer, parkinson, ALS
-
Cardiovasculaire aandoeningen: Atherosclerose, andere hart- en vaatziekten
-
Diabetes en metabool syndroom
-
Auto-immuunziekten: Multiple sclerose, diabetes type I
-
Psychiatrische stoornissen: Autismespectrumstoornissen, schizofrenie, bipolaire stoornis, stemmingsstoornissen
-
Gastro-intestinale problemen
-
Vermoeidheidssyndromen: Chronisch vermoeidheidssyndroom
-
Aandoeningen van spieren en skelet: Fibromyalgie, spieratrofie
-
Chronische infecties
Hoe kan het dat mitochondriale disfunctie zulke verstrekkende gevolgen heeft en bij vrijwel alle chronische aandoeningen voorkomt? Dit komt omdat de energievoorziening in de cellen essentieel is voor alle levensprocessen. Wanneer de energievoorziening gestoord is, vindt men daarom symptomen op al deze gebieden.